تا آسمان 11: تربيت فرزند: نکاتی برای همدلی با کودک

در مطلب گذشته اشاره شد که قدرت تصور اولین و مهم‌ترین گام برای انجام روش «هم‌دلانه» برخورد با فرزند است؛ این که توانایی و مهارت یابیم که خود را به جای کودک‌مان با تمام حالات، احساس‌ها و افکارش قرار دهیم، بدون شک کسب هر مهارتی به تمرین و برنامه‌ریزی مناسب نیاز دارد. نکته قابل توجه و تامل این است که در این جا باید ابتدا تغییر در درون والدین به وجود آید، درست برخلاف آنچه معمولاً می‌بینیم که تغییر را از رفتارها شروع می‌کنند لذا تا زمانی که والدین از کسب مهارت کافی خود اطمینان نیافته‌اند نباید این آموزه‌ها را در دنیای واقعی روابط با کودک خود به کار گیرند!

در این حالت این خطر وجود دارد که کودک در مواجهه با رفتارهای متفاوت دچار دوگانگی و حیرانی شود. از سویی رفتارهای گذشته والدین را در خاطر دارد و به آن‌ها عادت کرده است و از سویی هر از گاهی که والدین برای انجام رفتار هم‌دلانه تلاش می‌کنند، شاهد رفتارهای جدیدی خواهد بود و ممکن است این امر حتی برای خود ما مثال داستان راه رفتن کبک و کلاغ شود. به این خاطر توصیه می‌شود برای اجتناب از این تداخل و آشفتگی‌ها «گام به گام» با مطالب ارائه شده همراهی کنید.

اکنون در گام بعدی لازم است احساسی را که با قدرت تصور خویش مناسب حالت کودک می‌دانیم شناسایی و نامی برایش پیدا کنیم سپس این نام را در قالب جمله‌ای کوتاه قرار دهیم و به کودک بیان کنیم، مانند: چقدر ناراحت کننده، حتماً خیلی ترسیدی، آدم توی این شرایط دستپاچه میشه و… همانگونه که در مطالب گذشته بیان شد، این جملات هم‌دلانه است که به کودک حس درک شدن توسط والدین را منتقل می‌کند و او احساس همدلی آن‌ها را با خود خواهد داشت. برای همه ما احساس همدلی موجب آرامش بوده و برای کودک مهم‌تر و ضروری‌تر است چرا که در سایه این آرامش‌ها، مجدد توان مدیریت خود و انجام رفتارهای مناسب را باز می‌یابد.

اکنون با توجه به گام‌های ارائه شده واکنش خود را در برابر موارد ذیل مشخص کنید.

صحنه اول: در حالی که داروی سرماخوردگی پسر شش ساله‌تان را از داروخانه گرفته‌اید و عازم منزل هستید به شما می‌گوید من دلم بستنی می‌خواد.

صحنه دوم: دختر هفت ساله شما وقتی وارد منزل می‌شود با ناراحتی می‌گوید که راننده سرویس جلوی بچه‌ها سرش داد کشیده است.

صحنه سوم: پسر ۹ساله‌تان می‌گوید امروز در مدرسه، معلم چند نفر داوطلب برای اجرای تئاتر می‌خواست، اما من داوطلب نشدم.

امیدوارم با استفاده از قدرت تصور، کلمه احساسی مناسب را بیابید و جمله‌ای برای پاسخ فرزندتان در ذهن خود ساخته باشید. حال در جدول ارائه شده آن کلمه احساسی و جمله‌ای که گویای درک این حس است را در مورد ۳ صحنه قبل بنویسید:

دکتر امیر محمد شریف

منبع: روزنامه خراسان-دوشنبه ۱۳۹۲/۱۱/۲۱